وقتی «دهتوک» سفیر دانایی می‌شود | «ماه‌بی‌بی» با عروسک‌دوزی بلوچی، کتاب به «کلیران» می‌برد
تاریخ انتشار: ۶ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۵۳۹۵۰
همشهری محله- سحر جعفریان:کلیران زادگاه «ماه بی‌بی درخش» بانوی ۳۶ ساله، هم محله ای است که این بانوی فعال و کارآفرین برای احیا و ارتقای فرهنگ و سنت در آن بسیار تلاش می‌کند. ساخت و تجهیز کتابخانه، توسعه فضاهای آموزشی و تحصیلی در کنار بازآفرینی عروسک‌های بومی و محلی «دهتوک» با همراهی بانوان روستا از جمله این تلاش‌هاست که ماه بی‌بی برای آبادانی کلیران تاکنون به سرانجام رسانده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تولد یک ایده
لهجه شیرین بلوچی دارد. مهربان و خونگرم و دانش‌آموخته رشته تربیت معلم است. جزو نخستین دختران بلوچ بود که با حمایت مادرش راهی دانشگاه شد. شیراز درس خواند و برای گذراندن دوره طرح خود به شهرستان «دلگان» سیستان و بلوچستان رفت تا علوم تجربی تدریس کند. اما فکرش در کلیران بود که این‌طور توصیفش می‌کند: «از همان زمان که کلاس اول ابتدایی بودم تا امروز، مدرسه کلیران در یک کلاس ۲۰مترمربعی رنگ نشده با نیمکت‌های زهوار دررفته خلاصه می‌شود؛ کلاسی که دختران و پسران ۷ تا ۱۵ ساله را در خود جا می‌دهد. علت این همه فقدان و محرومیت آموزشی سبد خالی بودجه شورای روستای کلیران است. به همین دلیل بچه‌ها اغلب، آنجا درس نمی‌خوانند. پسرها از ۱۱ سالگی می‌روند پی سوخت‌بری و دختران هم بعد از گرفتن دیپلم، ازدواج می‌کنند؛ آن هم به‌رغم این همه استعداد و ذوق. این وجه از زادگاه سرسبزم را هیچ‌گاه نپسندیدم. به همین دلیل ایده کارآفرینی بانوان روستا با توجه به ظرفیت‌های هنری و تاریخی و توسعه فضاهای آموزشی و فرهنگی را با ارائه آموزش رایگان عروسک‌دوزی و سوزن‌دوزی به بانوان هم‌محله‌ای طراحی کردم.»
توجه به کتابخانه بعد از احیای دهتوک
ماه بی‌بی از سال ۱۳۸۹ همراه همسر و ۳ فرزندش ساکن تهران شده و از سال ۱۳۹۵ به شبکه‌سازی برای ایجاد بازار فروش محصولات روستایش از عروسک‌های بومی دهتوک تا خرمای گرم پرداخته است: «یکی از ظرفیت‌های کلیران در حوزه فرهنگی و صنایع‌دستی، هنر سوزن‌دوزی و ساخت عروسک دهتوک است. به همین دلیل تصمیم گرفتم با همراهی بانوان روستا قصه عروسک‌های بدون چهره دهتوک را که فقط مادربزرگ‌ها یادشان بود و داشت فراموش می‌شد احیا کنم و سود حاصل از این کار را به تجهیز کتابخانه‌ای بزرگ اختصاص دهم. بچه‌های کلیران کتاب دوست دارند و تا قبل از ساخت کتابخانه فعلی، یکی از اتاق‌های کاهگلی منزل زن عموی خدابیامرزم پاتوق فرهنگی‌شان بود؛ آن هم با قفسه‌هایی که از کنار هم گذاشته شدن جعبه‌های کارتنی یا پلاستیکی میوه و جانمایی کمتر از ۵۰ جلد کتاب کهنه در آنها شکل گرفته بود. اما حالا به کمک فروش عروسک‌های دهتوک و همراهی خیّران فرهنگی که اینجا همسایه و هم‌محله‌ای هستند یا از شهرهای دیگر، آستین همت بالا زده‌اند، بیش از ۲ هزار جلد کتاب جمع‌آوری شده است؛ کتاب‌هایی که به معنای واقعی دل بچه‌های روستا را شاد می‌کند. کاش ناشران هم در این کار ثواب همراه شوند.»
از قیمت پایین تا سفارش‌های خاص
این بانوی هم‌محله‌ای از قیمت پایین عروسک‌های دهتوک که بانوان کلیران با زحمت زیاد و هنر فراوان، آنها را می‌سازند می‌گوید: «واقعیت این است که محصولات صنایع‌دستی مانند همین عروسک‌های دهتوک که برخاسته از هویت و تاریخ یک قوم و یک محدوده جغرافیایی است در برابر صنایع شرکتی و کارخانه‌ای، قیمت پایینی دارند. این دستمزد ناچیز گاهی باعث دلسردی هنرمندان می‌شود. با این حال سعی کردم با ایده نصب پارچه کوچک و دستنوشته‌ای پشت هر عروسک (پارچه‌های کوچکی که سازنده هر عروسک روی آن داستانی قدیمی از همان عروسک را می‌نویسد)، ارزش افزوده‌ای را ایجاد کنم تا ضمن حفظ قیمت واقعی اثر، این مسیر توانمندسازی، کارآفرینی بومی و البته خیر پایدار بماند. از سال ۱۳۹۵ که این ایده به مرحله اجرا رسیده به بیش از ۱۰۰ بانوی هم‌محله‌ای این شیوه ساخت عروسک دهتوک و هنر سوزن‌دوزی را آموزش داده‌ام و بیش از ۸۰۰ عروسک دهتوک در بازارچه‌های محلی، نمایشگاه‌های استانی و بین‌المللی و گالری‌های هنری عرضه شده‌اند که گاهی سفارش‌های خاص هم به واسطه حضور در آنها گرفته‌ایم. به‌عنوان مثال یک مهدکودک برای نوآموزان خود ضمن سفارش، از تعدادی از هنرمندان هم دعوت کرد تا بیشتر در مورد محصولات توضیح دهند یا تعدادی مشتری بودند که عروسک‌های دهتوک را برای مهمانان خارجی خود خریداری کردند. بعضی هم با توجه به بودجه‌ای که در نظر گرفته بودند از هنرمندان ما می‌خواستند که عروسک با اصیل‌ترین پارچه‌ها و سوزن‌دوزی‌های بلوچی تزیین شود.» ایده راه‌اندازی اقامتگاه بوم‌گردی در روستای کلیران هدف بعدی ماه بی‌بی است: «اگر هر فردی روستای خود راآباد کند، تهران و محله‌هایش این‌قدر شلوغ نمی‌شود و زندگی به نسبت عادلانه در همه ایران جاری می‌شود.»
اهالی چه می‌گویند؟
«کریمه ساجدی» از هنرمندانی است که دهتوک می‌دوزد تا هم منبع درآمدی کوچک داشته باشد و هم کتابخانه‌ای در روستایی دورافتاده تجهیز شود. او می‌گوید: «کاش هنرهای بومی احیا شوند تا تنوع فرهنگی باعث رونق اقتصادی شود. طرحی که خانم درخش اجرا می‌کند یک تیر و چند نشان است.»
«سمیه داشی» از ساکنان محله شهید دستغیب می‌گوید: «هم هنر سوزن‌دوزی یاد گرفته‌ام و هم در کار ثوابی شریک شده‌ام که آثار آن می‌تواند فرزندانم را نیز بهره‌مند کند.»
کد خبر 658829منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: هم محله ای سوزن دوزی ماه بی بی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۵۳۹۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دانایی که منجر به توانایی نشود مورد اقبال مردم نخواهد بود
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر فرزاد جهان بین در مراسم تجلیل و تقدیر از اساتید و معلمان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، با تبریک روز معلم و گرامیداشت سالروز شهادت استاد فرزانه شهید مرتضی مطهری، با اشاره به حدیث امیرالمومنین علیه السلام، با تاکید بر اینکه دانایی باید توانایی به همراه بیاورد، عنوان کرد: تحلیل روند شرکت در کنکور در بیست سال گذشته نشان می دهد اقبال مردم به آموزش عالی کم شده و از دلایل اصلی آن ناتوانی نظام آموزش عالی در پیوند دانایی و توانایی بوده است.
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به خطر جایگزینی آموزش غیررسمی با آموزش رسمی افزود: وقتی یک سیستم به حد اشباع می رسد در قوس نزول و سقوط می افتد و اگر نتوان با تحلیل درست گذشته، ایده جدیدی ارائه کرد و سیستم را در منحنی جدیدی قرار داد، کار آن سیستم تمام است.
عضو شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها با اشاره به سخنرانی ۱۸ فروردین ریاست دانشگاه با بیان اینکه دانشگاه جامع دارای چهار رکن است خاطرنشان کرد: نظام تربیتی، نظام علمی، نظام فرهنگی و نظام فناوری در دانشگاه باید با هم باشند و این آن ایده جدید نجات بخش آموزش عالی است. تربیت تخصصی بر اساس آمایش سرزمین و تلفیق تئوری با عمل و قدرت استفاده دانش برای حل مسائل مردم و قراردادن آن در خدمت منافع آنها از ارکان این ایده جدید است. آموزش عالی می باشد، زیرا دانش آموختگان بر اساس نیازها و پتانسیل های موجود در منطقه امکان بهره برداری درست و مناسب از دانش خود را کسب خواهد کرد.
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به نظام فرهنگی و تربیتی بیان کرد: خواسته جامعه و خانواده ها از آموزش عالی فراهم بودن محیطی سالم و ارزشی برای پرورش و تربیت نسلی فرهیخته، امیدوار، باکرامت، قانونمند، دارای اعتماد به نفس، سختکوش و... است.
وی افزود: در دانشگاه باید از حافظه محور بودن عبور کرد و به یادگیری عمیق و کاربردی رسید، دانشگاه باید محل پرورش ذهن تحلیلی برای دانشجویان باشد و مهارت توانایی حل مسائل جدید با استفاده از داشته های موجود را به آنها بدهد و آنها را از ساده انگاری در فهم وحل مسائل برهاند و این امر در سایه توجه به نظام فرهنگی و تربیتی شکل می گیرد.
این مسوول دانشگاهی در ادامه سخنان خود مطرح کرد: اگر این چهار نظام در کنار یکدیگر قرار بگیرد و به صورت همزمان در دانشگاه اجرا شود، آموزش عالی تعالی خواهد داشت و از بحران خارج خواهد شد.
دیدار و گفت و گو با معلمان مدارس سما به مناسبت روز معلم، دیدار و گفتگو با اساتید همیار فرهنگ، دیدار با فعالان تشکل ها و کانون ها و بسیج دانشجویی و حضور در منزل هیات علمی تازه در گذشته، مرحوم دکتر سرگلی زاده از دیگر برنامه های این سفر یک روزه بود.
کد خبر 6095096
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود